Mondkanker

Over mondkanker

Mondkanker is een ziekte die steeds vaker voorkomt en die vrijwel niet bekend is bij het grote publiek. In 2012 waren er in Europa 61.400 nieuwe gevallen van mondkanker, waardoor deze ziekte duidelijk aanleiding geeft tot ernstige zorgen. Daarbij komt dat het aantal gevallen van mondkanker de afgelopen 10 jaar met 25% is gestegen. Wereldwijd omvat mondkanker 2% van het aantal kankergevallen, met in totaal 300.000 gevallen per jaar.

Met mondkanker worden kankervormen bedoeld die beginnen in de mond. Hiertoe behoren ook de binnenwand van de wangen en lippen, het voorste twee derde deel van de tong, de tongwortel, het tandvlees, de mondbodem, het gehemelte en het gebied achter de verstandskiezen. 

Een andere reden tot zorg is het feit dat in meer dan de helft van alle gevallen van mondkanker de patiënt pas een arts consulteert, als de ziekte zich in een gevorderd stadium bevindt. Hierdoor is de behandeling zeer complex en kan deze minder effectief zijn. Slechts 30–40% van de patiënten met mondkanker in een gevorderd stadium geneest, en zelfs bij degenen die de ziekte overleven is er sprake van blijvende en onvermijdelijke schade aan de mond, wat problemen veroorzaakt bij het kauwen, slikken en praten. Het goede nieuws voor de patiënten die in een vroeg stadium hulp zoeken, is dat de behandeling eenvoudiger is, de genezingspercentages zeer goed zijn (ongeveer 80%) en dat de functionele problemen veel minder ernstig zijn.

Vermoedelijk is één van de redenen dat patiënten te laat een arts raadplegen het negatieve stigma dat met mondkanker samenhangt. Verder wordt de mogelijke ernst van hun symptomen niet onderkend. 

Symptomen

De twee meest voorkomende symptomen van mondkanker zijn:

  • Een zweer of een knobbel in de mond die niet geneest (80% van de personen met mondkanker heeft dit symptoom)
  • Ongemak of pijn in de mond die niet vanzelf verdwijnt

Mogelijke andere symptomen zijn:

  • Een pijnloze knobbel in de nek. Dit wordt belangrijker naarmate het aantal HPV-gerelateerde oorzaken toeneemt
  • Een witte of rode plek in de mond of de keel die niet verdwijnt
  • Problemen of pijn bij het kauwen of slikken
  • Een gevoel alsof er iets in de keel blijft steken
  • Uitzonderlijke bloeding of gevoelloosheid in de mond
  • Uitvallende tanden zonder duidelijke reden
  • Problemen bij het bewegen van de kaken
  • Spraakproblemen
  • Gewichtsverlies
  • Slechte adem (halitose) 

Diagnose

Veel van deze symptomen kunnen ook worden veroorzaakt door minder ernstige aandoeningen dan kanker. Toch is het belangrijk dat u al deze symptomen meldt aan uw huisarts of tandarts. Met name tandartsen hebben een belangrijke rol bij het vroegtijdig opsporen van mondkanker en het stimuleren van patiënten om hun mond goed te verzorgen.

Als een arts of tandarts een patiënt heeft met deze symptomen, hebben zij snel toegang tot een netwerk van gespecialiseerde centra die beschikken over specifieke vaardigheden en kennis over de behandeling van mondkanker. Veel van deze centra beschikken over multidisciplinaire teams met specialisten op gebied van chirurgie, radiotherapie, chemotherapie, diagnostisch onderzoek, tandheelkundige zorg, logopedie en revalidatie specifiek gericht op de behandeling van mondkanker.

Behandeling

De meeste patiënten met een vroeg stadium van mondkanker kunnen worden behandeld met een kleine chirurgische ingreep, waarna zij meestal snel herstellen. De behandeling van mondkanker in een gevorderd stadium bestaat uit een combinatie van een operatie, radiotherapie en chemotherapie. Onderzoek heeft geleid tot ingrijpende vooruitgang van chirurgische reconstructie en revalidatie van de mond, en tot meer doelgerichte radiotherapie en chemotherapie. Dit heeft de behandeling en beperking van ongemakken voor de patiënt geoptimaliseerd.